zusters en broeders

Bij het voorlezen van de tekst, ontdekte ik het pas. Er was een kleine hapering, misschien niet eens door de kerkgangers opgemerkt, maar zelf was ik even in verwarring.

Op Paaszondag mocht ik het evangelie lezen, Johannes 20, over Maria die in de tuin bij het open graf haar naam hoort noemen en dan doorheeft dat het Jezus zelf is die haar roept.
Jezus geeft haar vervolgens opdracht: Ga naar mijn broeders en zeg tegen hen dat Ik opstijg naar mijn Vader, die ook jullie Vader is, naar mijn God, die ook jullie God is. (vers 17).

Broeders? Daar staat toch ‘broeders en zusters’?
Stond.
De Nieuwe Bijbelvertaling (NBV) koos in 2004 om zo inclusief mogelijk te vertalen, dus om ‘broeders’ te vervangen door ‘broeders en zusters’, met name in de nieuwtestamentische brieven. De vroege christelijke gemeenschappen bestaan immers uit mannen én vrouwen, waarbij de laatsten niet zelden een prominente plaats innemen.

Een paar jaar geleden is de nieuwe vertaling gereviseerd, NBV21, en toen is op deze plaats de toevoeging ‘zusters’ gesneuveld.
Het argument:
“In dit geval blijkt uit de directe context (Joh. 20: 18, 19 en 24) dat met adelfdoi hier de leerlingen in de zin van ‘de elf’ worden bedoeld”, citeer ik uit de toelichting (NBV21. De vertaalmethode toegelicht, p. 259).

Daar is uit vertaaloogpunt misschien iets voor te zeggen.
Maar toch.
In ieder geval is het opmerkelijk dat in vers 24 sprake is van ‘de twaalf’, de technische term voor de groep intieme (mannelijke) leerlingen die blijkbaar onbekommerd is gehandhaafd, wat de vraag oproept hoe strikt hier de verbinding met deze inner circle gelegd moet worden.
Verder kun je ook heel goed verdedigen dat bij de leerlingen – dat woord wordt gebruikt in vers 18 en 19 – ook de vrouwelijke leerlingen van Jezus hebben gehoord.
Een inclusieve vertaling van ‘broeders’ (adelfoi in het Grieks) hoeft dus niet per se ‘minder juist’ te zijn, zoals de toelichting schrijft. Zeker niet in het licht van het verhaalfeit dat vrouw(en) de eerste getuigen van Pasen zijn.

Hoe het ook zij. Afgelopen zondag miste ik de ‘zusters’. Zou anderen dat ook opgevallen zijn?
Overigens, in een vorige gemeente was er een gemeentelid/collega die het onbestaanbaar vond dat je als mannelijke predikant het Paasevangelie ging lezen: dat moet een vrouw doen!

Misschien moet ik daar volgend jaar maar weer gehoor aan gaan geven…..