Blog

Weer wat geleerd

Zondag lezen we het verhaal van de vrouw bij de bron uit Johannes 4. Altijd een dankbaar onderwerp om over te preken.
Iedere drie jaar komt het op de derde zondag in de 40dagen langs, zo zitten onze leesroosters in elkaar. Daar is over nagedacht.
Ik vroeg me echter dit jaar pas voor het eerst af: waarom juist dit verhaal?
De vorige twee zondagen ging het over de verzoeking in de woestijn en over de verheerlijking op de berg. Ook twee bijzondere verhalen, maar daarvan kun je nog begrijpen dat ze te maken hebben met de lijdenweg van Jezus, dat ze een soort verband hebben met deze tijd op weg naar Pasen. Maar wat is het verband met het lijdensverhaal in déze tekst?

Gek eigenlijk dat ik me dat nog nooit eerder had afgevraagd.
Misschien vind je het sowieso gek om zo’n vraag te hebben. De meeste normale mensen zullen zich niet over zulke dingen druk maken, ’t is misschien wel typisch een domineesvraag, maar goed.

Ik wist het niet. En kon het antwoord niet direct vinden in mijn boekenkast of op Internet.
Daarom heb ik een wijze collega gemaild, waarvan ik vermoedde dat die het wel zou weten. Die kwam met de volgende verklaring:
In het schema van het driejarige rooster is er geen apart jaar voor het Johannes-evangelie. Daarom zijn verhalen uit dat evangelie een beetje verspreid over de andere drie evangelie-jaren.
In deze periode is gekozen voor verhalen die in de oude kerk een rol speelden in de catechese. De Samaritaanse vrouw (derde zondag), de blindgeborene (vierde zondag) en de opwekking van Lazarus (vijfde zondag), drie verhalen uit het Johannes-evangelie.
De veertigdagen was in de vroege kerk de voorbereidingstijd, waarin de nieuwe, volwassen, leden werden klaargestoomd voor hun doop en belijdenis, in de paasnacht.
In de doopcatechese, speelde dit verhaal een rol als illustratie.
De Samaritaanse uit hoofdstuk 4 (heiden, vrouw, midden over dag) en Nikodemus uit hoofdstuk 3 (jood, man, ’s nachts) vormen een pendant van wedergeboorte, water en geest. De Blindgeborene uit hoofdstuk 9, krijgt het chrisma toegediend als een zalving die aan de doop voorafgaat. Lazarus uit hoofdstuk 11 komt uit zijn graf. Hij komt terug en dreigt vermoord te worden, Christus niet. Die trekt door de dood heen.

Weer wat geleerd.
Ik raak opnieuw onder de indruk van de diepe verbanden in het evangelie en dus in onze liturgie.

Bovenstaande informatie had ik aanvankelijk in mijn preek voor a.s. zondag verwerkt, maar bij nader inzien er toch maar uitgelaten.
Waarom zou je normale mensen vermoeien met domineesvragen?

Maar misschien vond jij het leuk om dit te lezen…  

Previous Post Next Post

No Comments

Leave a Reply