Tijdens het Kerstdiner attendeerde mijn zoon mij op het nieuwste digitale snufje, de app ChatGPT. Vandaag staat er een stuk over in de krant.
Het is een tekstrobot die binnen luttele seconden een samenhangende en goed geformuleerde tekst levert over elk gewenst onderwerp. “Nog even, en je hoeft niet meer op je preek te zwoegen, pa”, was het opbeurende commentaar.
Omdat ik op de avond van het kerstdiner de overdenking uiteraard al klaar had, stelde ik de testvraag: Schrijf een preek over de bruiloft te Kana (dat is straks in januari weer aan bod):
Het resultaat zie je hieronder.
Het schijnt dat middelbare scholieren deze pas geïntroduceerde app al massaal gevonden hebben én gebruiken. Docenten zijn daar minder blij mee, maar anderen zien juist kansen. Dit soort ontwikkelingen hou je toch niet tegen. Maak er gebruik van (if you can’t beat them…), door leerlingen opdrachten te geven en deze vervolgens te laten beoordelen.
Want hoewel de snelheid waarmee de tekst wordt geproduceerd en de kwaliteit ervan tamelijk verbluffend is, klopt toch niet alles.
Bij de preek als speciaal tekstgenre spelen nog andere dingen mee. Zo leeft de preek van de verrassing, van de onverwachte invalshoek, van de dwarse meningen en van de openheid die aan de hoorders/ontvangers vraagt om actief in het interpretatieproces mee te gaan doen. De preek is bovendien aanspraak, beweegt zich op het motivationele vlak en niet alleen op het informatieve niveau.
Maar wie weet. De eerste schaakcomputers werden ook in de luren gelegd door grootmeesters die onverwachte zetten deden, maar dat trucje is al lang uitgewerkt. De computer verslaat de mens, in ieder denkbaar spel. Gebeurt dat straks ook met de preek?

PS
Toen ik mijn zoon vandaag het linkje naar het krantenartikel mailde, antwoordde hij met:
Bedankt voor je email, vader. Ik waardeer je tijd en moeite om me te laten weten wat er aan de hand is.
(het was de ChatGPT-tekst op zijn vraag: Hoe bedank ik mijn vader voor een email)
No Comments