Dagelijks verschijnen er tientallen nieuwe boeken, waarvan een groot deel ook in de collectie van onze bibliotheken terecht komt. De Nationale Bibliotheek Dienst Biblion maakt gebruik van een klein legertje van ruim 700 recensenten die de nieuwe titels beoordelen. Op basis daarvan wordt besloten of een boek in de collectie wordt opgenomen.
Nu heeft de NBD Biblion echter alle recensenten de bons gegeven. De beoordeling van de nieuwe titels wordt voortaan uitgevoerd door …. de computer. Slimme software maakt het mogelijk om boeken snel te scannen en in enkele regels samen te vatten. In de brief aan de recensenten staat het zo: “Een nieuwe titel wordt letterlijk digitaal gelezen en onze software kent alle metadata toe en maakt automatisch een recensie. Hierdoor kunnen wij titels nu zo’n vier weken eerder aanbieden aan bibliotheken en scholen waardoor zij hun collecties nog beter actueel kunnen houden”, valt te lezen op de literaire weblog Tzum.
Het gaat bij deze ‘recensies’ om ‘zakelijke’ informatie. In het verleden blijkt de subjectieve mening van de recensenten wel eens tot bedenkelijke oordelen te hebben geleid. Even doorklikken op de diverse linkjes in het Tzum-bericht leidt je naar een paar opmerkelijke voorbeelden. Daar heb je met kunstmatige intelligentie natuurlijk geen last van. Een computer heeft geen eigen mening.
Het ligt anders bij recensies, zoals ik ze zelf ook schrijf, waarin de persoonlijke mening van de recensent er juist wel toe doet, omdat deze kleur geeft aan de beoordeling. Een goede recensie is juist gebaat bij die subjectieve insteek, dunkt mij. Het is niet kritiekloos de achterflap overschrijven. Maar ook meer dan een bleke samenvatting van de inhoud.
De move van de NBD Biblion is te begrijpen, maar je moet er niet aan denken dat kranten of tijdschriften of weblogs overgaan tot door kunstmatig intelligent geproduceerde recensies.
Overigens dacht ik wat door mijmerend aan andere toepassingen die me nog meer schrik aanjagen: stel dat ze een bijbeltekst door de computer halen samen met allerlei commentaren en dat er daarna een kant en klare preek uitrolt…
Zal de computer ooit de predikant m/v kunnen vervangen?
No Comments