Kindertekeningen

Dit weekend vrienden op bezoek.
Zij zijn beiden ook nog eens collega van mij. We kennen elkaar al meer dan 40 jaar, uit de studententijd.
We praten over van alles bij, maar ook over de veranderingen in ons vak en in de kerk. Zoals dat er nauwelijks tot geen kinderen meer zijn in onze zondagse vieringen, tenminste in onze gemeenten.
Ik vertel dat ik jaren geleden eens een artikeltje uit Trouw heb geknipt waarin iemand uit de zware hoek van de kerk ‘zeven bezwaren tegen de kindernevendienst’ formuleerde, waarmee ik het tot mijn eigen verbazing grotendeels eens was. We hebben de kinderen naar een eigen ruimte gestuurd, maar ze daarmee onbedoeld de mogelijkheid ontnomen om op een eigen manier met de zondagse eredienst vertrouwd te worden.

Maar zou het werkelijk anders zijn gelopen, als we niet mee waren gaan doen met de trend van kindernevendiensten en projecten?

Deze week in De Groene Amsterdammer (8 augustus 2024, nr. 32) een interview met psycholoog Rita Kohnstamm (1937), in de jaren zeventig de eerste hoofdredacteur van Ouders van Nu. Ze blijkt van gereformeerde huize te zijn: “Haar geloof doorstond niet alleen de algemene deconfessionalisering, maar ook het huwelijk met een ongelovige. Toen de gereformeerde kerk in de jaren zeventig kindertekeningen aan de muur begon te hangen, week ze uit naar de Amsterdamse Westerkerk, waar conservatisme en humanisme met vaste hand bijeen gehouden worden.”

Rita Kohnstamm denkt zo het hare van de moderne opvoedingspraktijken. De individualisering is te ver doorgeschoten: “Om jezelf te ontwikkelen heb je een gemeenschap nodig. Een samenwerkingsverband. En dan kom ik weer terug bij dat door elkaar heen leven van kinderen en volwassenen. Het organische proces van rekening houden met elkaar, de vanzelfsprekendheid van het jezelf beheersen ten gunste van een groter geheel. Als je dat niet meer gewend bent, als een kind een geïsoleerd project wordt, krijg je volwassenen die zich de hele tijd aan elkaar storen omdat ze gewend zijn dat de wereld alleen om hen draait”, volgens Kohnstamm. Al eerder in het interview maakte ze een opmerking, die niet door haar bedoeld, maar volgens mij precies op de kerkdienst van toepassing is: “Ergens mee naartoe moeten, toekijken, wachten, je vervelen, je handhaven in een wereld die niet op jou is ingericht, meehobbelen zonder dat iemand acht op je slaat, dat komt nu haast niet meer voor. Terwijl het voor kinderen volgens mij de beste leerschool is.”

Vandaag zie ik op de site van De Groene dat dit artikel bovenaan het lijstje Meest gelezen staat…