‘Lukt het een beetje met je preek’, werd er onlangs thuis belangstellend gevraagd. Ik moest zeggen dat het nog niet zo vlot ging. ‘Er lopen twee preken door elkaar. Ik hink op twee gedachten’.
De laatste weken kies ik ervoor om twee lezingen in de zondagsdienst op te nemen. Je hebt van die perioden dat je het een tijdje zus en dan weer een tijdje zo doet. Lang hield ik het bewust bij één, waar dan ook de preek op gebaseerd is. Er is trouwens niemand die het opvalt (in ieder geval niemand die er een opmerking over maakt), dus meld ik het hier zelf maar even.
Liturgisch is het meer verantwoord om twee lezingen te hebben, uit het Eerste en uit het Tweede testament, zo komt de volle breedte van de Schrift aan bod. Ook als je in de preek op één lezing ingaat, heeft die andere toch geklonken en haar eigen werking gehad. Wil je het helemaal volgens het liturgische boekje doen, dan hoort er ook op iedere zondag nog een Epistellezing bij (uit de brieven achterin de Bijbel), zoals ons oecumenisch rooster ook keurig aangeeft. Dat vind ik wat teveel van het goede. Zeker met het oog op de preek. Twee of drie lezingen behandelen, dat betekent een homiletische acrobatiek waarvoor ik de lenigheid mis. Ik beperk me daarom liever tot één.
Waarom ik dat doe, word me in de afgelopen weken duidelijk, toen ik probeerde om het verhaal van Hanna, die op haar gebed een kind krijgt (Samuël) te verbinden met het verhaal van Marta en Maria. Ik zat in een ingewikkelde betoog verstrikt over het loflied van Hanna en het loflied van Maria, die dan wel weer een andere Maria is dan de Maria van Marta, enzovoort, toen die bovengenoemde huiselijke vraag werd gesteld. Ik ben er mee gekapt.
Een week later wilde ik het opnieuw proberen. De eerste lezing is het prachtige verhaal van Abraham die met God sjachert om het aantal rechtvaardigen (onschuldigen, NBV) in Sodom naar beneden bij te stellen. Maar hoe knoop je dat aan het onderricht van Jezus en zijn gelijkenis over het bidden? Bidden is sjacheren met de Heer? Daar kan ik me nog iets bij voorstellen. Maar ‘bid en u zal gegeven worden’ rijmt niet met het lot van Sodom dat ondanks Abrahams pleidooien wel ten onder gaat in zwavel en vuur…. Ik had natuurlijk er ook voor kunnen kiezen om de preek op te hangen aan het verhaal van Abraham, maar dat vond ik een hinderlijke onderbreking van de doorgaande Lucaslezing. Maar wie van de kerkgangers maalt dáár om?
Nou ja, zo sjacheren we nog maar even door deze zomerweken. Ik hou het voorlopig even bij twee lezingen. Misschien komt het nog zo ver dat ik me aan drie waag: hink, stap, sprong.
No Comments