De koning

In de Middeleeuwen geloofde men dat een koning door handoplegging zieken kon genezen. De koning regeert immers bij de gratie Gods en daar gaat een heilzame werking van uit. Een bijgeloof dat tot ver in de moderne tijd bleef bestaan. Nog steeds schrijven mensen brieven naar de koning met allerlei verzoeken, misschien is dat daar wel een restant van.

Meditatie Adventsvesper, bij Psalm 72 en Jesaja 40: 1 – 11

Rondom de figuur van de koning hangen mythische verhalen en dito verwachtingen. Dat geldt ook voor de koningsgestalte in de Bijbel. Al speelt daar meteen ook een veel nuchterder benadering in mee.

Zoals bekend is het oude testament tamelijk kritisch over het koningschap. Aanvankelijk wordt het volk Israël geregeerd door de profeet Samuël, maar ze willen ook een koning, net als alle andere volken. Samuël waarschuwt: weet wat je doet, je moet dienen in zijn leger, belasting betalen voor zijn hofhouding – maar tevergeefs, het volk krijgt zijn koning. Met wisselend succes.

Voortdurend wordt de koning in Israël kritisch gevolgd door de profeet. En indien nodig tot de orde geroepen. De ideale koning is immers de koning die dient. Die niet zichzelf verhoogt, maar zich voegt naar wat recht is en rechtvaardig. De koning in Israël is een herder. In psalm 72 hoorden we:
Hij komt op voor de armen des volks
en behoudt de kinderen der schamelen
Hij zal hun verdrukker vertreden

Dit is het profiel van de koning, dat meespeelt in de verwachtingen die zich focussen op de nieuwe koning – de Messias – de gezalfde des Heren.
In de verhalen die worden verteld rond de geboorte van die Messias – het kind Jezus – spelen de koningsmotieven weer een eigen rol.
Uit verre landen – de vorsten van Tarsis, de koningen van Sjeba en Seba – worden door de drie koningen geschenken gebracht, eer betoond, aan de koning van de Joden, geboren in een armoedige stal – niet in het paleis van Jeruzalem.
De koning der Joden, wiens lot het zal zijn, aan een kruis te eindigen, met dát opschrift. Hij heerst vanaf het kruis. Hij is koning door tot het uiterste dienstbaar te zijn. Door de liefde te laten regeren tegen en boven alle haat uit.

Zonder nu dat allemaal uit te spellen, kunnen deze diepe, Bijbelse motieven, meespelen in onze Adventsverwachting.
Wat hopen wij van de koning?
Dat hij ons kan genezen.
Genezen van de waan dat de macht in sterkte, in geweld – verbaal of fysiek – schuilt.

Juist in het kleine en in het kwetsbare, waar het kind dat wij verwachten het ultieme symbool van is, juist in het weerloze toont zich Gods macht, als een uitnodiging tot liefde en ontvankelijkheid, als het vertrouwen op gerechtigheid en vrede, die zullen winnen op het eind.

Ziehier God, de Heer.
Hij komt met kracht, zijn arm zal heersen….
want,
als een herder wijdt hij zijn kudde…