Tien jaar geleden stelden Leo Fijen, programmamaker bij KRO/RKK en Anselm Grün, de internationaal bekende Duitse benedictijn en publicist, een brievenboek samen naar aanleiding van het overlijden van hun vaders. Nu hebben ze elkaar weer gevonden en verschijnt er een boek waarin de toekomst van de kerk het verbindende thema is in hun briefwisseling. Veertien brieven van ieder, waarbij het steeds Fijen is die de eerste brief schrijft en zo de onderwerpen aanreikt, waarop Grün reageert.
De voorbeelden ontleent Fijen aan zijn eigen ervaringen en indrukken, vaak vanuit de lokale parochie waarbij hij actief betrokken is. Eerder schreef hij al een boek over ‘het wonder van Maartensdijk’, waar de parochie tegen alle trends in groeit en vitaal blijkt te zijn. Andere voorbeelden komen uit zijn persoonlijke kring, naar aanleiding van het overlijden van een dierbare, of een inspirerend voorbeeld uit zijn omgeving. Ook zijn beroepsmatige ervaringen worden ingebracht, bijvoorbeeld als het gaat om het project The Passion of de Kerkproeverij. Beide events zijn geïmporteerd uit Engeland en slaan ook in ons land aan. De publicatie van dit brievenboek is bewust gepland in de aanloop naar de tweede editie van Kerkproeverij (Back to the Church).
Beiden hebben hun eigen stijl. Fijen is soms wat tobberig. Grün reageert altijd met empathie en betrokkenheid, zet eigen accenten waarbij het bredere perspectief van de wereldkerk en de kloostertraditie sterker meespeelt. Ook brengt hij regelmatig een Bijbeltekst in. De toon tussen beiden is altijd vriendelijk en welwillend.
Het is een gemakkelijk toegankelijk boek, mede door de persoonlijke briefvorm, herkenbaar voor wie zich betrokken weet bij een (lokale) geloofsgemeenschap. Nergens wordt het diepzinniger dan nodig is. Twee citaten ter illustratie
Anselm Grün in reactie op wat Fijen schrijft over The Passion: “De vraag of dit spektakel überhaupt iets bewerkstelligt staat in mijn beleving in het teken van ongeloof. We gaan ervan uit dat mensen niet geloven. Zielzorg betekent voor mij dat ik zelf geloof in het verlangen van de mensen, dat ik geloof in hun verlangen naar een spiritualiteit die hen opricht, naar een boodschap die een goed antwoord heeft op betekenisvolle vragen over het lijden en de dood. Als ik in de hunkering van de mensen geloof, vertrouw ik er ook op dat ze zich door het zien van een event als The Passion op locatie of op tv, laten raken” (p. 81).
In zijn reactie op het thema groeien in geloof, herinnert hij aan Henri Nouwen, die hem ooit vertelde dat als hij vanuit de VS op bezoek was bij vrienden in Nederland “… iedereen altijd over de problemen in de kerk praatte in plaats van over het geloof. Hij vond het heel erg dat hij nauwelijks meer over zijn persoonlijke geloof kon praten met zijn vrienden. Daar gaat het immers over. Het draait niet om plannen met organisatieadviezen voor de toekomst van de kerk, maar om het delen van ons geloof, dat ons in de gebrokenheid van ons leven en de onzekerheid in deze wereld houvast en hoop geeft. Dan worden we als christenen een zuurdesem van hoop in deze overwegend hooparme wereld” (p. 111).
Een boekje dat vast velen weet te inspireren.
Leo Fijen & Anselm Grün, Toekomst zien in de kerk. Adveniat Baarn 2018, 154 pag., isbn 9789492093707, € 19,95
No Comments