Blog

lekenpreken

Preken is een vak. Kun je dat ook een leek laten doen?

Ook in Assen kennen we nu het fenomeen Preek van de leek. Wat ooit in Amsterdam is gestart, is uitgewaaierd over het hele land. Nodig een spraakmakende publieke figuur uit om een ‘preek’ te houden naar aanleiding van een zelfgekozen bijbelfragment. Vraag bij voorkeur iemand van buiten de kerk, om het spannend te maken. Een formule die dus aan lijkt te slaan gezien de navolging die het heeft gekregen.

'geleend' van de website pittig preken

‘geleend’ van de website pittig preken

In Assen hadden we in de Kerkennacht van 2013 een try-out met Frank Westerman. Gisteren mocht Douwe Draaisma de spits afbijten van een serie van drie bijeenkomsten dit voorjaar. Draaisma is bekend geworden met populaire boeken als Waarom het leven sneller gaat als je ouder wordt, Vergeetboek en onlangs De Heimweefabriek. Als psycholoog is hij geïnteresseerd in de werking van het menselijk geheugen en welke rol onze dromen daarin spelen. Zijn keuze om één van de bijbelse dromen te kiezen was dan ook niet verrassend. Naar aanleiding van de droom van de farao over de zeven vette en de zeven magere koeien, vertelde hij het verhaal van Jozef in Egypte. Boeiend? Ja, maar dat komt vooral door het bijbelverhaal zelf.

Zoals Westerman eerder, hield Draaisma gistermiddag een lezing. Maar een lezing is geen preek (en een preek is geen lezing). Van een preek mag je verwachten dat het niet alleen het hoofd aanspreekt, maar ook het hart én de handen. Met andere woorden: een preek is een verhaal dat mensen aan wil steken, motiveren, inspireren, noem het maar op. Van een goede preek word je enthousiast, tenminste … eventjes.

Dat was het gisteren allemaal niet. Dat is Draaisma niet te verwijten, noch eerder Westerman. Misschien ligt het aan de beperkingen van het concept Preek van de Leek, hoe aardig bedoeld ook. (Is het toeval dat men er in Amsterdam al weer mee is opgehouden?)

Een preek kan pas gedijen in de context van een viering, in het verband van de lofprijzing. Zonder het liturgisch kader wordt het al snel een lezing, in welwillendheid aangehoord en na afloop met beleefd applaus beloond (!).
Neemt niet weg dat ik met belangstelling uitkijk naar de volgende twee bijeenkomsten, met Drents Museum-directrice Annabelle Birnie (13 april) en oud-ACV-trainer Foppe de Haan (22 juni).

 

Previous Post Next Post

3 Comments

  • Reply sybrand van dijk 17/02/2014 at 16:18

    verhelderend, je onderscheid tussen een preek en een lezing. Toch kan het ook aan het applaus niet gelegen hebben. Augustinus kreeg, wordt verondersteld, ook applaus. Niet alleen aan het eind, maar ook tussendoor. En vrágen. Interactief preken, nog ver voordat het woord was uitgevonden!

  • Reply rebecca onderstal 18/02/2014 at 19:02

    Beste Bert, ook in Wijk bij Duurstede is er een ‘Preek van de Leek’. We hebben net de 4e preek achter de rug. Wij kiezen er bewust voor de preek niet in de context van de geloofsgemeenschap te houden (niet in het gebouw maar in het theater, en niet in een viering), om het toegankelijk te houden voor iedereen. Maar daarmee is het nog geen lezing. We dagen de sprekers uit om persoonlijk te worden, om te vertellen over inspiratiebronnen, om uit de ‘comfortzone’ te stappen. Het gaat uitdrukkelijk over hart en handen, niet alleen over het hoofd. En applaus na de preek, dat doen we liever niet..dat geeft teveel afstand tussen de spreker en de luisteraars. Het is een gedeelde zoektocht naar ‘verhalen die raken’ – zo zien we dat in Wijk bij Duurstede.
    Tot zover een reactie…
    http://www.zininwijkbijduurstede.nl/preek-van-de-leek

  • Reply Preken is een vak | Geloof in OntwikkelingGeloof in Ontwikkeling 31/05/2015 at 14:28

    […] Lees de blog van dominee Bert Altena over lekenpreken hier. […]

  • Leave a Reply