geboren onschuld, kerstmeditatie

We kunnen er niet om heen. Het kerstfeest komt er aan. Vanmiddag vieren we al met elkaar het feest dat de christelijke kerk over de hele wereld over een paar dagen groots gaat vieren. Kerst, het midwinterfeest van de christelijke kerk.
Als de dagen op hun kortst zijn. Als de zon zich weer gaat wenden.
Midden in de winter, vieren wij het licht van de natuur en daarin en daarachter de bron van het licht, God zelf.

Meditatie bij de Kerstviering voor ouderen

Kerst vieren is een natuurlijke zaak.
Maar het is ook een diep menselijke aangelegenheid.
Onze grote feesten komen voort uit een menselijke behoefte.
En het verhaal van Kerst – de geboorte van een kind, raakt ieder mens, in welke omstandigheid je ook verkeert, in wat voor situatie je ook leeft.

Want een kind – zo zijn we allemaal begonnen. Hoe oud een mens ook is of worden kan, we zijn allemaal kind geweest.
Het kind staat symbool voor het begin, het ongecompliceerde begin, maar ook het ongeschonden en onbezoedelde begin. Het kind betekent de ‘geboren onschuld’.

Het is niet toevallig dat Kerst een feest van nostalgie is.
Heel veel van onze kerstsfeer is gebaseerd op beelden en ervaringen van vroeger, op gekoesterde tradities en op warme herinneringen. En wat dan heel menselijk is, is dat we die herinneringen bijkleuren. Vroeger, toen was het altijd wit met Kerst; vroeger, toen was er zo’n echt kerstgevoel, met kaarsjes in de kerk, een sinasappel en een boekje, en met tenminste echte Kerstliederen…. Het is net alsof we met onze hedendaagse kerstsfeer proberen iets van die kinderlijke onschuld terug te beleven.
Maar we ontdekken ook, dat dat eigenlijk niet meer gaat.
Wat dan weer de reden is, dat onze Kerst vandaag de dag vaak tegenvalt. Het is toch niet meer zo als vroeger…

Het Kerstgevoel. Als het er is, duurt het maar even. Want we weten allemaal dat het gewone leven al gauw zijn voortgang weer neemt. We ervaren soms pijnlijk dat al dat gewone – maar wat is gewoon? – zowel in de grote wereld, als in ons eigen kleine leven, gewoon doorgaat. Die ruzie in het gezin, die onenigheid in de familie, die gevoelde of soms onderhuidse spanning – ze zijn niet zomaar weg, we nemen ze mee aan het Kerstdiner, hoe pijnlijk dat ook is.
Er zijn mensen die verzuchten, laten we de Kerst maar overslaan. Zoals je ook op kunt zien tegen een verjaardag – de eerste keer alleen – of een andere gelegenheid die door anderen als een hoogtepunt wordt gezien.

En toch. Dat zou jammer zijn. Jij kunt Kerst wel overslaan, maar Kerst slaat jou niet over.
Dat is precies de betekenis van dit natuurlijke, menselijke feest.
Het feest dat zoveel zegt als: er is altijd een nieuwe begin mogelijk. Want dat is ook de boodschap die in de geboorte van het kind meekomt.

Maar nu moeten we er ook nog iets anders bij betrekken.
Iets dat deze geboorte bijzonder maakt, dat er voor zorgt dat deze geboorte, die goedbeschouwd ieder mens geldt, een uniek karakter geeft.
Want in de geboorte van het Kerstkind, van Jozef en Maria, wordt God zelf opnieuw geboren, mens onder de mensen, begonnen als een kind.
Gods liefde verschijnt op aarde in de gedaante van een kind.

Het is en blijft een wonderlijk verhaal, dat natuurlijk alleen kon ontstaan achteraf.
Toen de mensen kennis hadden gemaakt met Jezus, met zijn leven en zijn werken; toen pas ontstonden de verhalen rond zijn geboorte.
Want de ‘geboren onschuld’, was inmiddels de ‘vermoorde onschuld’ geworden.
Zijn leven liep stuk op het kruis. Het leek dood te lopen in het graf.
Maar juist daar en toen deden zijn vrienden de ervaring op: er is altijd een nieuw begin mogelijk.

Het is precies hetzelfde als in de Kerstverhalen doorklinkt. Dat is de betekenis van Kerst. Als het erop aan komt, zal het Licht overwinnen, het licht dat God zelf is. God uit God, licht uit licht.

Daarom komt de hele wereld op kraamvisite.
Hoog en laag. De drie wijze koningen uit het Oosten, maar ook de herders van het veld.
Daarom is Kerst het feest van de vreugde en van het lied.
Engelenkoren in de nacht, en herders die het lopende vuurtje verder brengen.
En daarom is Kerst het feest van de vrede en van de genade.
Gods welbehagen en vrede op aarde …

Wat geldt in het verhaal van Gods geboorte op aarde, dat geldt ook voor onze geboren levens en voor ieder kind dat in deze wereld geboren wordt:
Als het erop aan komt, zal het Licht overwinnen.
Daar houden we aan vast,
Daardoor word je zelf vastgehouden
En dat geeft de moed om zelf tekenen van licht te verspreiden, te delen met elkaar, om het licht in deze donkere wereld binnen te dragen en verder te brengen.
Zodat we zelf Kerstkinderen worden

AMEN