boemeltje

In de sneltrein tussen Assen en Utrecht en weer terug, las ik vrijdag Het heilige gebeurt van prof. Gerrit Immink, over praktijk, theologie en traditie van de protestantse kerkdienst. Het boek staat in de Trouw Religie Top-5, maar het krijgt mijn stem niet.
Ik verwachtte iets te lezen over ontwikkelingen in de eredienst, over de visie van de schrijver op nieuwe uitdagingen, maar niets van dit alles. In 344 pagina’s valt niet één opmerkelijke gedachte te noteren. In plaats daarvan worden we uitgebreid bijgepraat over doop- en avondmaalstheologie van de 16e eeuwse Reformatoren, of over teksten uit de liturgische traditie. Ook in het homiletische hoofdstuk kon ik geen enkele originele waarneming ontdekken tussen alle (soms behoorlijk gedateerde) inzichten van anderen.

Immink laat zien, niet voor het eerst, dat hij vooral een dogmaticus is, die af en toe een praktisch-theologisch jasje aantrekt. Daarnaast is hij aanhanger van het nieuwe realisme in de theologie, dat ongeveer hier op neerkomt dat als je maar hard genoeg roept dat iets waar is het vanzelf waar wordt.

glaskunst ann wolff / foto freek visser

Zo fungeert de titel van het boek als een mantra die op gezette tijden, punctueel als een stoptrein, langskomt: Het heilige gebeurt, punt uit.
De echte vragen en verlegenheden, die bijv. doorklinken in de reactie van Marcel Barnard, blijven zo buiten beeld. Dat is jammer, want het probleem van de snel eroderende kerkdienst vraagt om een gedurfdere en vernieuwender benadering.